|
خانه ی دوست هسته علمی ادبیات دانشگاه مازندران
| ||
|
|
سرآن ندارد امشب كه برآيد آفتابي چه خيالها گذر كرد و گذر نكرد خوابي به چه دير ماندي اي صبح كه جان من بر آمد بزه كردي و نكردند موذنان صوابي نفس خروس بگرفت كه نوبتي بخواند همه بلبلان بمردند و نماند جز غرابي نفحات صبح داني ز چه روي دوست دارم كه به روي دوست ماند كه برافكند نقابي سرم از خداي خواهد كه به پايش اندر افتد كه در آب مرده بهتر كه در آرزوي آبي دل من نه مرد آنست كه با غمش بر آيد مگسي كجا تواند كه بيفكند عقابي نه چنان گناهكارم كه به دشمنم سپاري تو به دست خويش فرماي اگرم كني عذابي دل همچو سنگت اي دوست به آب چشم سعدي عجبست اگر نگردد كه بگردد آسيابي برو اي گداي مسكين و دري دگر طلب كن كه هزار بار گفتي و نيامدت جوابي
گاه از لذت شب وصل سخن مي‌گويد و آرزو مي‌كند كه صبح بر ندمد و آفتاب بر نتابد .
يك امشبي كه در آغوش شاهد شكرم گرم چو عود بر آتش نهند غم نخورم چو التماس سر آمد هلاك باكي نيست كجاست تير بلا گو بيا كه مي‌سپرم ببند يك نفس اي آسمان دريچه صبح بر آفتاب كه امشب خوشت با قمرم ندانم اين شب قدر است يا ستاره روز تويي برابر من يا خيال در نظرم خوشا هواي گلستان و خواب در بستان اگر نبودي تشويش بلبل سحرم بدين دو ديده كه امشب تو را همي بينم دريغ باشد فردا كه ديگري نگرم روان تشنه بر آسايد از وجود فرات مرا فرات ز سر برگذشت و تشنه ترم چو مي نديدمت از شوق بيخبر بودم كنون كه با تو نشستم ز ذوق بيخبرم سخن بگوي كه بيگانه پيش ما كس نيست بغير شمع و همين ساعتش زبان ببرم ميان ما بجز اين پيرهن نخواهد بود وگر حجاب شود تا به دامنش بدرم مگوي سعدي از اين درد جان نخواهد برد بگو كجا برم آن جان كه از غمت ببرم
سعدي را جز آن سلسله عرفايي كه عطار و سنايي و مولوي از آنند نمي توان شمرد . عرفان سعدي به لطافت و شور ايشان نيست . عقيده عرفاني سعدي «امكان مشاهده جمال مطلقي در جمال مقيد» است . سعدي اصطلاحات عرفاني را از عطار و سنايي اقتباس كرده و اسلوب كلام را از انوري گرفته است . اين نمونه اي است از غزلهاي عرفاني سعدي : دنيي آن قدر ندارد كه بر او رشك برند يا وجود و عدمش را غم بيهوده خورند نظر آنان كه نكردند درين مشتي خاك الحق انصاف توان داد كه صاحبنظرند عارفان هر چه ثباتي و بقايي نكند كه همه ملك جهانست به هيچش نخرند تا تطاول نپسندي و تكبر نكني كه خدا را چو تو در ملك بسي جانورند اين سرايي است كه البته خلل خواهد كرد خنك ان قوم كه دربند سراي دگرند دوستي با كه شنيدي كه به سر برد جهان حق عيانست ولي طايفه بي بصرند گوسفندي برد اين گرگ معود هر روز گوسفندان دگر خيره در او مي‌نگرند كاشكي قيمت انفاس بدانندي خلق تا دمي چند كه ماندست غنيمت شمرند گل بي خار ميسر نشود در بستان گل بي خار جهان مردم نيكو سيرند سعديا مرد نكو نام نميرد هرگز مرده آنست كه نامش به نكويي نبرند
از بعضي از غزليات عاشقانه سعدي چنين پيداست كه وي به شخص معيني خطاب مي‌كند:
من بدانستم از اول كه تو بي مهر و وفايي عهد نابستن از آن به كه ببندي و نپايي دوستان عيب كنندم كه چرا دل به تو دادم بايد اول به تو گفتن كه چنين خوب چرايي اي كه گفتي مرو اندر پي خوبان زمانه ما كجاييم درين بحر تفكر تو كجايي اين نه خالست و زنخدان و سر زلف پريشان كه دل اهل نظر برد كه سريست خدايي پرده بردار كه بيگانه خود آن روي نبيند تو بزرگي و در آئينه كوچك ننمايي حلقه بر در نتوانم زدن از دست رقيبان اين توانم كه بيايم به محلت به گدايي عشق و درويشي و انگشت نمايي و ملامت همه سهل است، تحمل نكنم بار جدايي روز صحرا و سماعست و لب جوي و تماشا در همه شهر دلي نيست كه ديگر بربايي گفته بودم چو بيايي غم دل با تو بگويم چه بگويم كه غم از دل برود چون تو بيايي شمع را بايد از اين خانه برون بردن و كشتن تا كه همسايه نداند كه تو در خانه مايي
نظرات شما عزیزان:
[ چهار شنبه 16 فروردين 1391 ] [ 12:45 ] [ amir ]
|
درباره وبلاگ  جدیدترین و زیباترین قالب های وبلاگ لوکس بلاگ و بلوگفا |
| [ طراح قالب : پیچک ] [ Weblog Themes By : Pichak.net ] | ||
آمار
وب سایت:
