یکی از مهمترین عناصر شعری خیال انگیز ی است ، اصولا خیال شاعرانه مختص و محصور در وزن ومفهوم شعر منظوم نیست چه بسا در نثر‌های متعددی ما با صور خیال برخورد می‌کنیم از جمله در نثر بیهقی( تنی چون سیم سفید و رویی چون صد هزار نگار و همه ی خلق به درد می‌گریست ) و تذکره الاولیای عطار (به صحرا شدم عشق باریده بود و زمین تر شد چنانکه پای مرد به گلزار فروشود ، پای من به عشق فرو شد)

خیالات درونی و روانی انسان که با روحیه ای بر گرفته از حس آمیزی جهان اطراف وی آمیخته می‌شود و در واژه گان نقس می‌بندد و سبب کسب و شهود نو و نمایش بیداری خود درون انسان می‌شود خمیر مایه ی اصلی شعر به حساب می‌آید سوررئالیست‌ها هنر را نتیجه ی تخیل می‌دانند ناقدان اروپایی که بیشتر پیرو مکتب ارسطو می‌باشند جوهر اصلی شعر را تفکر می‌دانند ، به نظر منتقدین عناصری از جمله وزن عروضی و قالبهای شعری همواره در معرض تغییر اند لیکن عنصر تفکر خلاق در ادوار مختلف ادبیات جهان همواره پایدار است و هیچ شعری را نمی‌توان بدون عنصر خیال تصور کرد روبرت فراست می‌گوید : شعر این است که چیزی بگویی و چیز دیگری را اراده کنی ، ناظر بر جنبه ی معنوی و جوهر شعر است ، تصویر در شعر بیانی است برجسته و متمایز که گاه از طریق اوصاف یک موضوع خود را نشان می‌دهد گاه از طریق ایماژ ، استعاره ، تمثیل، تشبیه ، و….

یکی دیگر از عوامل موثر در شعر عنصر عاطفه است شهود از آن جهت شهود است که عاطفه را بیان می‌دارد کشف هر یک از قوانین طبیعت خود یک نوع بیداری ، یک نوع تجربه است ، یک نوع شعر است ، هر تجربه ی شعری حاصل عاطفه و اندیشه است منظور از عنصر عاطفه ، اندوه یا حالت حماسی ، یا اعجابی است که شاعر در اثر درک رویداد یا حادثه ای در خویش احساس می‌کند و از خواننده یا شنونده می‌خواهد او را در فراز‌ها و فرود‌های این تجربه همراهی کند رسکین می‌گوید : شعر خیال انگیزی است که از عواطف ارجمند نشات می‌گیرد ، اندیشه با خرد و منطق ما سر و کار دارد به عقیده ی بنده شاعر کسی است که جهان بینی منحصر به فردی دارد و دریچه نگاهش به اطراف و حقایق با دیگران متفاوت است ، یکی از بهترین نمونه‌ها برای این مبحث می‌توان به این رباعی خیام اشاره کرد : جامی‌است که عقل آفرین می‌زندش / صد بوسه ز مهر بر جبین می‌زندش / وین کوزه گر دهر ، چنین جام لطیف / می‌سازد و باز بر زمین می‌زندش ، به چه زیبایی زندگی و سرآخر مرگ انسان را مجسم می‌نماید ، عنصر خیال قوی ترین عنصر شعری است ابن سینا یکی از نقش‌ها یا وظایف شعر را تعجب و به شگفت آوردن می‌داند و عواملی از قبیل وزن را یار دیگر آن می‌داند تصاویر هر چه غریب تر ، نو آور تر ، دلپسند تر ، و خیال انگیز تر باشند شعر در درجه تعالی بیشتری قرار می‌گیرد ، شعر زیباست از جهت توهم و خیال انگیز بودن و سبب می‌شود خواننده در تصاویر ایجاد شده شناور شود و هرکسی بنا بر نوع درک خویش از یک اثر لذت ببرد ، شعر از نظر خواجه عبدالله انصاری به لحن و به وزن و به کلام مخیل است ، نغمه ی درشت نشان از غضب می‌دهد ، برای ایجاد شادی وزنهای دوری و ضربه ای مناسب می‌نماید و برخی از اوزان حزن انگیز است برخی واژه گان اشعار را سیاه و برخی واژه گان اشعار را سبز یا ارغوانی می‌نماید ، صور خیال می‌تواند وجه تمایز شعر سهراب با فروغ یا شاملو و…دیگر شاعران باشد ، زمخشیری می‌گوید تخیل تصرف در بیان عادی است ، شاعر متمایز سخن می‌گوید ، هنجار‌های عادی جامعه را می‌شکند و با بیانی دارای اغراق ، پارادوکس ، کنایه و…با مردم همکلام می‌شود صور خیال یعنی همین اغراق‌ها ، تشبیه‌ها ، کنایه‌ها و….

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: